Venedik Hakkında İlginç Detaylar

Köprüleriyle, kanallarıyla, maskeleriyle ve tarihi dokusuyla zaman içinde romantizmin temsili haline gelen Venedik hakkında pek bilinmeyen detaylar.

Giden gitmeyen hemen hemen herkesi büyüleyen, özellikle aşıkların uğrak yeri olan, denizin üstüne kurulmuş bir masallar şehri.. Köprüleriyle, kanallarıyla, maskeleriyle ve tarihi dokusuyla zaman içinde romantizmin temsili haline gelen Venedik. Hakkında pek çok şey bilsek de henüz hala gidememiş olanlar ve gitmeyi düşünenler için ilginç olabilecek detayları bu yazımızda toparlamak istedik. Bu yüzden Venedik’de kaç adacık, kaç köprü olduğundan veya ne yenilip içileceğinden, nerelerde kalınacağından pek bahsetmeyeceğiz 🙂 Şimdiden meraklandınız değil mi? Haydi o zaman başlayalım. 

Venedik’in Dar Sokakları

Venedik’teki en dar sokağa Calletta veya Ramo Varisco deniyor ve bu sokak Campo San Canciano yakınlarında bir sokak. Venedik’e giden çoğu kişi bu sokaktan haberdardır aslında. Sokak dünyadaki en dar sokaklarından biri, çünkü sadece 53 cm genişliğinde yani yaklaşık olarak bir insanın göğüs genişliğinde. Calle sözcüğü Latinceden geliyor ve cadde anlamında kullanılıyor.

venedik dar sokak

Geçmişte Venedik’te ulaşım yolları yalnızca kanallarmış. Bu yüzden, en eski binaların ana kapısı daima kanal tarafında bulunuyormuş. Sokaklar ise sadece evler arasında kendiliğinden ortaya çıkan boşlukların ötesinde bir şey değilmiş. İşte bu nedenle Venedik’de sokaklar genellikle dar ve karmaşıktır karıştırıcıdır.

Venedik Evlerinin Numaraları

Venedik, SESTIERI (San Marco, Cannaregio, Santa Croce, Castello, San Polo, Dorsoduro) adı verilen 6 bölgeye ayrılmıştır ve evlerin sayısı sokağa değil, ilçelere göre numaralandırılmıştır. Eğer gideceğiniz adresin yolunu, herhangi bir anıta veya meşhur bir yere yakınlığını vs. bilmiyorsanız bulabilmeniz neredeyse imkansızdır. Aslında postacılar bile teslim edecekleri paketin adresini bulmak için sıklıkla şehir rehberi kullanıyormuş. Bu nedenle Venedik belediyesi, herkesin şehrin haritasına erişebileceği bir sayfa hazırlamış ve bir yerden bir yere rahat ulaşılmasını sağlamıştır. Bu özellikle turistler için mükemmel bir çalışma olmuş!

Kilise Kuleleri (Campanili) 

Venedik’in kilise kuleleri eskiden saatleri belirtmenin ve inananları dine çağırmanın yanı sıra gemiler için deniz feneri olarak da çalışıyormuş. Örneğin, St. Mark’ın çan kulesi, yansıtıcı kağıtlarla kaplıymış ve fenerler haricinde kuleler de yangınları kontrol etmek için kullanılmış. Kulelerin üstünde “guardie del fogo” yangın muhafızları varmış. Ayrıca bir çok kilise kulesi çap durur çünkü arazi temelleri çok sert bir yapıya sahip değildir. 

venedik san marco bell tower

Aziz Mark Çan Kulesi (Le Campane Di San Marco) 

The Campanile of San Marco ( Aziz Mark Çan Kulesi), 98.6 metre yüksekliktedir. Zirvesinde ise altın bir melek duruyor ve kanatları rüzgar hangi yönden esiyorsa o tarafa dönüyor. Çan kulesi 14 Temmuz 1902’de kendi kendine çökmüş. Neyse ki hiç bir zarara ve kayba neden olmamış. 10 yıldan kısa bir süre sonra yeniden inşa edilmiş ve St. Mark’ın ( Venedik’in koruyucu azizi) anma günü olan 25 Nisan 1912’de açılmış. 

Venedik’in eşsiz manzaralarını izleyebileceğiniz çan kulelerine asansörle çıkabilirsiniz. San Marco’nun çan kulesi içerisinde beş tane çan bulunuyor: “Maleficio” Piazzetta’da ölüm cezalarını ilan ediyormuş;  ‘’Marangona” Arsenale’de bulunan marangozların çalışmalarının başlangıcını ve bitişini belirtiyormuş; ‘’Mezzana” ise öğle vaktinin habercisi; “Pregadi” Senatörlere Ducal Sarayı’ndaki toplantı vakitlerinin geldiğini bildiriyormuş; “Trottera” Venedik asillerini atlarıyla bir geziye davet ediyormuş, böylelikle Palazzo Ducale’deki toplantılarına da geç kalmıyorlarmış. 

Campanile di San Marco’nun yıkılmasıyla yıkılmayan tek çan en büyükleri olan “Marangona” imiş.

Cıao Kelimesi

CIAO kelimesi Venedik kökenlidir.

Antik çağlarda insanlar, Venedik’te birbirlerini “s-ciavo vostro”, “hizmetçileriniz, emirlerinizde kölenizdir” şeklinde selamlamak için kullanmışlar. Daha sonraları zaman geçtikçe selamlama şekli önce “s-ciao” ve daha sonra da “ciao” haline gelmiş. Aslında, “schiavo” (köle) sözcüğü oldukça olağandışı bir kökene sahiptir: onuncu yüzyıla kadar Latince “sclaveni” ve daha sonra ortaçağdaki “Sclavi” kelimeleri, Slav halkını belirtmek için kullanılıyordu.

venedik manzarasi

Venedik Kanallarındaki Sular

Neden Venedik’in kanallarındaki su her zaman berrak ve parlak görünür, hiç merak ettiniz mi? Bunun sebebi Kuzey Adriyatik’ten akan çok sayıda nehrin sularıyla beslenmesiymiş. Üstelik tabanının kumlu olması, suyu mat ve kirli gibi göstermesine rağmen bu görüntüye engel olamıyor 🙂

Venedik Evleri

Venedik’de evler ahşap kalaslar üzerine inşa edilmiştir, bunu bir çoğumuz biliyoruz. Ahşap suyun içerisinde çürümek yerine daha da sertleşir ve sağlamlaşırmış. Ayrıca denizin dibindeki kumu da geçerek iyice balçığa ve derinlere saplanması zemini daha da sağlamlaştırmış. Ayrıca eskiden Venedik evleri betondan ve tuğladan değilmiş. Orjinal sakinleri, günlerini teknelerinde bir araziden diğerine geçerek geçirirlermiş. Pellestrina ve Chioggia’dan geçen kanaldan geçerken göreceklerinize benzeyen ahşap evlerde yaşayan balıkçılarmış.

Ponte Dei Pugni Köprüsü

Antik çağlarda Venedik’te iki grup varmış: Castellani ve Nicolotti.

Castello’da kentin doğusunda (Arsenal’de çalışanlar) yaşıyormuş. Diğer grup Venedik’in batısında, Mendicoli’nin San Nicholas Kilisesi’nin bulunduğu bölgede yaşıyormuş. 14. yüzyıldan bu yana iki grup daima rakipti ve Eylül ile Noel arasındaki dönemde “Lotta dei Pugni denilen zırh savaşında birbirleriyle mücadele ederlermiş. Bu mücadeleler özellikle Ponte dei Pugni köprüsünde gerçekleşiyormuş ve şiddetli bir hal alabiliyormuş. 

ponte dei pugni köprüsü

Mücadeleler üç tip oluyormuş: boks maçı (la Mostra), çoklu mücadele (la Frota) veya köprü savaşı (Guerra ordinata). İnsanlar kanalın etrafından, pencerelerden, çatılardan ve hatta teknelerden izleyip, tezahürat yapıyormuş. Rakibini suya atabilen mücadeleyi kazanıyormuş. Anlaşmazlıkların ve düşmanlığın gittikçe artması nedeniyle 1705’te yasaklanmış.

venedik sokak isimleri

venedik sokak tabelaları

Sokak Tabelaları (Nissioeti) 

Sokakları, alanları ve kanalları belirten yazıların yazıldığı tabelalara  “nissioeti” (Venedik’te küçük tabelalar anlamına gelir) denir. Venedik lehçesinde yazılmışlardır ve çevirileri çok özeldir: a calle (cadde) antik bir zanaat ismi olabilir, orada geçen gerçek bir olaydan esinlenilmiş olabilir ya da orada eskiden yapılan bir etkinliğin adı olabilir 🙂 

venedik kumarhane

Venedik’de İlk Halka Açık Kumarhane 

İlk halka açık kumarhane, 1938 yılında burada doğdu. Amacı kumar oynamayı sınırlandırmak ve Venedik Lordlarının bu geleneğinden dolayı onlara ahlaki ders vermekmiş. 

Venedik Karnavalı Hakkında Pek Bilinmeyenler

Vee karnaval zamanı! 🙂 Hepimizin bildiği gibi Venedik Karnavalı, İtalya’nın Venedik şehrinde her yıl düzenlenen rengarenk görüntülere sahne olan bir karnaval. Her yıl 40 gün sürüyor ve mükemmel maskeleri ve görünlüleriyle ünlü. 1268′den itibaren kutlanan Venedik Karnavalı’nın temeli aslında Pagan kültüründe baharı karşılamaya dayanıyor.

venedik karnaval görüntüleri

Karnaval terimi, latince ‘carnem levare’ kelimesinden türemiştir ‘eti çıkarmak’ anlamına gelir. Lenten döneminin başlangıcı olan Kül Çarşambası dedikleri günden önce yapılan son ziyafete atıfta bulunuyorlarmış.

(Tövbe Salısı, Batı kiliselerinde Büyük Perhiz’in (Lent) ilk günü olan Kül Çarşambası’nın arifesi. Lent Hz. İsa’nın yaşadığı 40 günlük açlığı simgeleyen bir süreç. Bu 40 günlük sürecin ilk gününe Ash Wednesday deniliyor. Hıristiyanlar bu 40 gün boyunca hayvansal gıdalar yemiyorlar.)

Karnaval geleneği dünyadaki pek çok ülkede tipiktir ancak Venedik’deki karnaval en eskilerden biridir ve gerçeküstü görünen, resmedilmeye değer mükemmellikte sahnelere sahiplik eder. Zengin bir program içeriği vardır, moda şovları, tiyatrolar ve göz alıcı Venedik kostümleri ile bu karnaval eşsiz bir niteliktedir.

Karnaval esnasında takılan maskeler çok eski zamanlara dayanan gerçek bir işçilikten doğmuştur.  1436 Nisan’da çıkan bir tüzüğe göre “mascarere” olarak adlandırılan, çeşitli şekillerde ve farklı malzemelerle yapılan maskeleri üreten ustaların yaptığı bu iş o zamanlarda bir meslek olarak kabul edilmiş. 

venedik karnavalı

Venedik maskesi 1600 yılında dünyada modern kılık değiştirme yöntemi olarak bilinmeye başlanmış. Bildiğimiz o klasik beyaz maskeye “Bauta” denilmiş, siyah üç köşeli şapka ve karanlık bir pelerinle tamamlanmasına da “larva” denilmiş. Maskeler, kullanan kişinin kimliğinin gizlenmesini garanti ediyor adeta.

Bakalım Venedik Karnavalı ile ilgili size anlatabileceğimiz başka neler var; 

klasik venedik maskesi

1. Zengin ya da fakir, gösterişli veya yoksul, gemi işçisi ya da balıkçı, Hıristiyan, Yahudi, erkek veya kadın, insanların kim olduğu ve ne olduğu fark etmeksizin, herkes bu festivalde aynı şekilde ve birbiri ile uyum içerisinde hareket ederler. Hatta Palazzo Ducale’nin merdivenlerine tırmanıp sakince Doge’yi selamlayabilirler. 

doge

2. Doge Paolo Renier’in (Venedik’de başarılı bir devlet adamı) 13 Şubat 1789’daki ölümünden sonra bile karnavalın kesintiye uğramamasına ve ne pahasına olursa olsun festivalin devam etmesine karar verilmiş. 

3. Karnaval sırasında takılan maskeler diğer özel kutlamalarda da takılıyormuş. Düşünsenize bu tam anlamıyla yıl boyunca her yerde maskelerle dolaşan insanlar demek oluyor. Maskeler her ne kadar güzel olsa da, durum biraz korkutucu! Hükümet bunun sıkıntılara yol açacağını ve suçların artacağını düşünerek yasaya müdahale etme gereği duymuş. Mesela; 1339’da geceleri maske takmak yasaklanmış ve 1600’lü yılların başında da manastır ve kiliselerde insanların maske ile dolaşmasına izin verilmemiş. 

venedik karnaval etkinliği

4. 1500’lü yılların ortalarında bir karnaval sırasında, Saint Mark Meydanı’nda genç bir akrobat, alkışlayan kalabalığın üzerinden bir ip üzerinde yürüyerek geçerek, San Marco çan kulesinden başlayıp Piazzetta iskelesinde demirlemiş bir tekneye doğru yürümüş. İniş sırasında Palazzo Ducale’nin balkonuna ulaşmış ve Doge’ye hediye sunmuş. Bu olay herkesi çok etkilemiş, büyük bir başarı olarak kabul edilmiş ve o günden sonra ip üzerinde yürünen bu cambazlığa ‘Svolo del Turco’ denilmiş.

Daha sonra bu karnavalın son günü olan Tövbe Salı’sında (Shrove Tuesday) yapılan sabit bir yıllık etkinlik haline gelmiş. Bu etkinliğe de Volo Dell’Angelo adı verilmiş. Her ne kadar akrobatlar için güvenlik önlemleri alınmış olsa da 1759 yılında gösteri trajedi ile bitmiş. 

Performans sırasında akrobat kalabalığın üzerine düşerek ölmüş. Artık akrobatın düştüğü yere ahşap bir güvercin yapılmış ve halk oraya çiçekler bırakarak o günü anmış. Buna da ‘Volo della Colombina’ demişler. Bu gelenek 2001 yılına kadar korunmuş; ahşap güvercin daha sonra başka birinin yerini almış ve adı Volo Dell’Angelo olarak değiştirilmiş. 

venedik kostümleri

5. Karnaval İtalya Cumhuriyetinin düşmesinden sonra kutlanmamaya başlamış çünkü bu etkinlik Avusturya ve Fransızlar tarafından hoş karşılanmıyormuş. Ancak halk o yıllarda geleneği Murano ve Burano adalarında korumaya devam etmişler. Bu durum 1970’lerin sonuna kadar böyle devam etmiş daha sonra bazı dernekler bu duruma karşı çıkıp baş kaldırınca festivali yeniden canlandırmaya karar verilmiş. Vee 1979’da Karnaval resmen yeniden başlamış 🙂

venediğin meşhur maskesi

6.Venedik Karnavalı’nda yiyebileceğiniz tipik tatlılar, Frittelle ve Galani’dir. Kasabadaki her bir fırın ve pastanede bulunabilir ancak yalnızca Karnaval süresi boyunca üretilir. Her dükkan kendine özgü tatlara sahiptir. Bu yüzden elinizden geldiğince çok şey deneyip en sevdiğiniz lezzeti bulmaya çalışın deriz! 🙂 

venedik sokakları

7. Karnaval süresince lüks özel bir partiye katılabilirsiniz. Şahit olabileceğiniz bu inanılmaz partiler harika Venedik saraylarında düzenleniyor bu partilere giderken, şehirde bazı atölyelerden satın alabileceğiniz veya kiralayabileceğiniz harika ve sofistike kostümleri giymek gerekiyor.

8. Birçok etkinlik şehir genelinde gerçekleşiyor, ancak başlıca olanları Piazza San Marco’da gerçekleşiyor. Örneğin Volo Dell’angelo ve Tre Marie etkinlikleri 🙂

venedik maskeleri

9. Fantastik elbiseleriniz veya maskeniz yok mu? Venedik’e “hazırlıksız” gittiyseniz de endişelenmeyin 🙂 İstasyonun merdivenlerinin hemen altında ve neredeyse şehrin her yerinde yüz boyayan insanlar bulabilirsiniz. Yarım yüz için yaklaşık 3 € ve tam yüz için 5 € alıyorlar. Hiç olmadı mağazalardan bütçenize uygun olan bir fiyata hazır maskeler ve kostümler alabilirsiniz. 

Biraz kalabalık ve karmaşık görünmesine rağmen, Venedik Karnavalı kesinlikle kaçırılmaması gereken bir olay. Hayatta hiç olmazsa bir kez tecrübe etmen lazım! Ancak, Karnaval döneminde Venedik’te kalmak istiyorsanız biletlerinizi bile almadan çok önce kalacağınız yeri ayarlamanız gerekiyor. Tahmin edeceğiniz gibi o dönemde oteller çabuk doluyor ve pahalı oluyor. Adalar ve çevresinde otel bulmak ise neredeyse imkansız oluyor. Venedik’in bir çok ilginç noktasını öğrendikten sonra sizin de içinizde bir gitme hissi uyandı değil mi? Hislerinizde yanılmıyorsunuz, Venedik gerçekten keşfetmeye değer bir şehir! 🙂