Korsan Hobiler 5 – Sokaklar Pacman’e Emanet

Pacman oyunu malumunuz. Space Invaders’ı da bilen bilir. 1980-90 çocuklarının üstüne tez yazabilecekleri Atari ve Commadore 64’ten ilham alan bir korsan hobi keşfettik. Piksel sanatı anneannelerimizin kanaviçelerini, nakışlarını işlerken izlediği mantığa dayanıyor. Malzeme ise biraz farklı; mozaikler ve sokaklar. Sokakları piksel piksel donatarak renklendirmek isteyen meraklılar için biçilmiş kaftan!

Bu sokak sanatının çıkışı buram buram gizem kokuyor. Akımı başlatan şahsın ismini cismini bilen yok. Ama ortada bir lakap dönüp duruyor: Invader. Belki tanıyanınız vardır, Invader’ın eserleri yurtdışında pek çok galeride olduğu gibi, 2003’te Borusan Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki “Kopyala, Çal, Paylaş” adlı karma sergide de yer almıştı.

Gelelim bu korsan hobinin çıkış noktasına. Invader 8-bit grafiklere kafayı fena takmış. Çocukken oynadığı, çizdiği boyadığı yetmemiş; tutmuş bu grafikleri mozaik ve çimento kullanarak sokaklara taşımış. Hem de ne taşımak! 1998’de birden Paris sokaklarında Space Invaders canavarları, Pacman’ler ve diğer muhtelif sevimli dijital yaratıklar türemeye başlamış köşe başlarında.

Kendisi kimliğini gizli tutmayı tercih eden bir korsan olduğu için çoğunlukla geceleri iş başında oluyor veya saklanmak için maskeler kullanıyor. Hakkında edinilen bilgiler içinde gerçek adı yok. Hatta röportajlara da maske ile teşrif ediyor. Bir nevi şehirlerin yüzünü güldüren gizli kahraman!

Kimliğini gizlemesinin somut nedenleri yok değil. Şehirlerin mihenk taşlarına dokunan Invader, 1998-2011 arasında (yani Pacman’leri sokağa taşımaya başladığından beri) toplam 22 gecesini nezarethanede geçirmiş bir korsan. Örneğin; 2010’da Amerika’nın o meşhur tepesindeki devasa Hollywood yazısını “piksellerken” tutuklanmış. Pek çok kez yerel otoriteler tarafından sokak sanatı vandalizm olarak tespit edildiği için para cezasına da çarptırılmış.

Invader kendisini “kamusal alanların mozaik virüsü saçan hacker’ı” olarak tanımlıyor. Sokaklar tuvali ve piksel sanatı şehre ve şehirlilere hediyesi. Çünkü herkesin müze ve galerilere ulaşamadığını savunuyor.

İlk piksel sanatı – elbette Invader tarafından – 1998’de Paris’te icra edilmiş. Ardından Fransa’nın 31 şehri. O da kesmemiş, piksel sanatı 30 ülkede toplam 60 şehre yayılmış. Londra, Brüksel, Köln, Lozan, Barselona, Roterdam, New York, Los Angeles, Tokyo, Toronto, Katmandu bu 60 şehirden sadece birkaçı. 2011 itibariyle, dünyanın dört bir yanında bilinen 2692 kişi piksel sanatını uygulamış. Invader’ın sıkı takipçileri ve hayranları, onun tarafından yapıldığı tahmin edilen piksel sanat eserlerinin onarımını ve şehir otoriteleri tarafından yerinden edilenlerin röprodüksiyonunu üstlenmiş. 1,5 milyon yerleştirme ve 19 piksel sanatı haritası bu korsan hobinin emin adımlarla popülerleştiğinin işaretleri.

Invader uluslararası bir sanat projesi halini alan piksel sanatı akımını şöyle anlatıyor; “Bu projenin ana fikri görsel dünyayı gerçek hale getirmek. Kişiler içinde pek çok şey bulabilir, ancak proje dijital çağın ilk günlerine ve video oyunlara gönderme yapıyor.”

Piksel sanatı nasıl yapılır?

Her korsan hobi yazımızda işi biraz daha büyüttüğümüzün farkındayız. Bu sefer de piksel sanatı için adeta inşaat yaparcasına hummalı bir çalışmaya hazır olun. İşte meraklananlar için malzeme listemiz:

• Fayans
• Mozaik
• Çimento veya derz malzemesi
• Spatula

Evinizin tadilatından artan fayansları, mozaikleri değerlendirebileceğiniz gibi nalbur ve büyük yapı marketlerinde listedeki gerekli tüm malzemeleri bulabilirsiniz.

Yapımı ise oldukça basit. Çimento harcını hazırlayın. Spatula yardımıyla belirlediğiniz alanı harcınızla sıvayın. Üzerine mozaik veya fayans parçacıklarını yerleştirin. Bırakın, kurusun. Bu kadar!

Korsan hobi meraklıları için bir öneri: İşe koyulmadan önce kareli bir defter sayfası üzerinde renkli kalemlerle prova yapabilirsiniz. Böylece geriye hazırladığınız taslağı büyük ölçekte uygulamak kalır.

Aman dikkat! Korsan hobilerin bir miktar illegal eylem içerdiğini unutmayın. Acemi korsanların tarihi mekanlarda uygulama yapmamasını tavsiye ediyoruz. Eğer piksel sanatı sizin için fazla riskli bir korsan hobi ise (ne de olsa harç, sıva, fayans derken resmen inşaate girişmiş olacaksınız!) küçük ölçekli tasarımlar ile başlayabilir veya sadece kendi evinizi “pikselleyebilirsiniz“.

Hadi sıvayın kolları!