Duvarlarda resimlere, yazılara, slogan, poster ve türlü grafitiler görmeye alışkınız. Grafiti denen sokak sanatı aslında zaten korsan hobilerin atası olarak kabul edilir, ama bu başka bir yazının konusu. Biz bu yazıda yosun grafitilere odaklanacağız. Yepisyeni bir korsan 
hobiye hazır mısınız?
Nedir bu yosun grafitinin alamet-i farikası?
Yosun grafiti amacıyla, konseptiyle, vücut bulduğu mekanlarla ve uygulama şekilleriyle tam bir korsan hobi. Hedefte yine kamusal alanlar ve şehirlere kişisel dokunuşlarla güzellikler katmak var. Yine kaçak göçek, yine gizli bir operasyon şeklinde uygulanıyor.
Bahçesi olan olmayan, şehrini seven sevmeyen, bitkilere meraklı veya çok da umrunda olmayan, daha önce grafiti yapmış ya da “Grafiti mi?! Ergenlikte yapılmıyo muydu o?” diye soracak kadar deneyimsiz… Farketmiyor. Yosun grafitinin her meraklının bir merakına temas edebilmek gibi bir büyüsü var. İşin içine korsanlığın getirdiği heyecan da girince, insan heveslenmeden edemiyor.Geleneksel grafiti sanatında kullanılan sprey boyalar uygulayanlar, soluyanlar ve genel olarak çevre için oldukça zararlı kimyevi maddeler içeriyor. Yosun ise, bildiğiniz yosun. Akmaz, kokmaz. Zararsız ve hatta yararlı. Yani yosun grafiti akımı sprey boyalara alternatif bir malzeme sunarak sokak sanatına katkıda bulunması bakımından da giderek popülerleşiyor.
Gözünüz yeşil arıyorsa, duvarlardan başlamak hem kolay, hem dikkat çekici, hem de çok eğlenceli. Kim demiş yeşil dediğin ille de toprağa ekilmek ister diye?!
Kimin aklına gelir yosundan grafiti yapmak?
Yosun grafitisinin anavatanı İngiltere. Sprey boyalarla grafiti yapmaktan sıkılmış olacak ki, Anna Garforth adlı grafiti sanatçısı eserlerinde yeni bir malzeme kullanmak için kolları sıvamış. Yosun ile grafiti yapmaya merak saran Garforth, İngiltere’nin çeşitli bölgelerinde, özellikle tuğla binaların dış duvarlarını yemyeşil tipografiler ile bezeyerek şehirlerin peyzajına mesaj içerikli dokunuşlarda bulunuyor.
Şu İstanbul neler görmedi ki…
İstanbul’da da yosun grafiti gördük ya, ölsek de gam yemeyiz artık. Geçen yıl düzenlenen Feministival kapsamında sayıca az da olsa bir grup yosun grafiti meraklısı, Beyoğlu duvarlarından birini yosun grafiti ile tanıştırma şerefine nail oldu. Böylece hem festivalin duyurusu sıradışı bir şekilde yapılmış oldu, hem de şehirliler iki satır daha yeşile kavuştu. Yosundur deyip geçmemek gerek.
Yosun grafiti nasıl yapılır?
Yosun grafiti yapmak için çok fazla bilgi, deneyim ve sanatsal altyapı gerekmiyor. Ancak, birçok korsan hobide olduğu gibi yosun grafitiye girişmeden önce de yapılması gereken birkaç ufak hazırlık var.
Bunlardan ilki yosun grafitinin uygulanacağı alanı gözümüze kestirmek. İlk çalışmanızı çok geniş bir alanda yapmamanızı, orta ölçeklerle başlamanızı öneriyoruz. Yosunlarınızın kolayca serpilip büyüyebileceği çatlak, boşluklu, sıvaları dökülmüş duvarlar seçerek başlayabilirsiniz. Tuğla ve eski taş duvarlar (aman, tarihi bir eser üzerine uygulamayın!) bu iş için biçilmiş kaftan. Ayrıca mekan seçiminizi az miktarda güneş alan, nemli, yağmur alabilecek (üstünde balkon, pervaz, tente, vs. bulunmayan) bir yerden yana kullanmanız gerekiyor.
Yosun grafitinizi uygulayacağınız alanı belirledikten sonra sıra geliyor yosunlarla ne yapılacağına karar vermeye. Çizim, yazı, “Ali Ayşe’yi seviyo!“, “Seni yenecem İstanbul!“… Aklınıza ne gelir, gönlünüzden ne koparsa. Yaratıcılığınızı konuşturacaksınız. Yine de belirtmekte fayda var ki, yosun grafiti akımında çevreci mesajlar vermek akımın konsepti itibarıyla da fazlaca rağbet görüyor.Şimdi gelelim yosun grafiti yaparken kullanacağınız malzemelere. Şunlara ihtiyacınız olacak:
- tebeşir
- fırça
- sprey başlıklı şişe
- yarım bardak tam yağlı ayran veya süt
- yarım litre ılık su
- yarım yemek kaşığı şeker
- 3 avuç dolusu yaprak
- 3 avuç dolusu yosun
Malzeme listesinin biraz kafa karıştırıcı olduğunu biliyoruz. Ama hepsinin grafitinizdeki rolü birbirinden önemli olacak.
veya kendi kendine yosun tutmuş duvarlardan yosun toplayabilirsiniz. Eğer yosun bulmakta zorlanıyorsanız, bahçe malzemeleri satan dükkanlardan veya İstanbullular için Mısır Çarşı’sından yosun satın alabilirsiniz. Hayır, yosunları denizden toplamıyoruz. Karışımda kullanacağınız yosun mutlaka kara yosunu olmalı. Yaprakların ise kuru olmaması yeterli. Diğer malzemeler zaten mutfağınızda mevcuttur.
Önce topladığınız yosunları yıkayın. Toprağından kumundan ayrılmış olsun. Ardından bir kaba koyun ve üzerine ayranı (yerine süt de kullanabilirsiniz), suyu, şekeri ve yaprakları ekleyin. Blender yardımı ile iyice karıştırın. Karışımın yağlı boya kıvamını alması gerekiyor. Fazla sulu olduysa biraz daha yosun ve şeker ekleyebilirsiniz. Çok katı ise, su ve ayran ekleyin. Yosun grafiti için karışımınız hazır!
Sırada uygulamaya geçmek var. Grafitinizi, daha önce belirttiğimiz gibi bu bir yazı da çizim de olabilir, önce uygulayacağınız alana tebeşirle çizmenizde fayda var. Dış hatları oluşturduktan sonra, istediğiniz yosun yoğunluğuna göre dilerseniz fırçayla karışımı direk sürebilir, dilerseniz de seyrek bir görünüm için sprey başlıklı bir şişe yardımıyla uygulayabilirsiniz. Aslında bu kadar basit!
Uygulamayı tamamladıktan sonraki bir hafta boyunca gün aşırı sonrasında ise haftada bir yosun grafitinizi sulamanız gerekecek ki solmasın, sararmasın. Bunun içinse yine sprey başlıklı bir şişeye su doldurup önünden geçerken fıslatarak sulayın. Grafitiniz ilk uyguladığınızda pek birşeye benzemeyecek belki ama, yeşerdikçe kendini gösterecektir.
Yosun grafitinizi herhangi bir nedenden ötürü çıkarmak isterseniz, çalışmanızın üzerine sprey ile limon suyu sıkmanız yeterli olacaktır.
Son olarak ekleyelim ki, utangaç meraklılar yosun grafitilerini sokak ortasında yapmaktan çekinirlerse, kendi bahçe duvarlarında da uygulayabilirler.