Estetiğe ve görselliğe bakmıyorum, önem vermiyorum diyen yalan söyler. Yazdığımız yazılarda da yerine göre estetik gayet önemlidir. Bu nedenle olacak ki ister kurumsal ister bireysel alanda olsun insanlar eski çağlardan beri kendilerine özgü yazı tiplerini geliştirmek için ciddi anlamda uğraşmışlar. Bu sayede de ortaya kaligrafi diye bir güzel yazı sanatı ortaya çıkmış.
Kaligrafi Nedir? Nasıl Ortaya Çıkmış?
Kaligrafi sanatı, eski çağlardan beri her medeniyetin kendi kültürü ile özdeşleştirerek kendine has olarak geliştirdiği bir güzel yazı sanatıdır. Kendi yazı stillerini güzelleştirmek isteyen medeniyetlerden İbrani kaligrafisi, Mısır kaligrafisi, Hint kaligrafisi, Kore kaligrafisi, Çin kaligrafisi, Japon kaligrafisi, Latin kaligrafisi ve İslam ( Arap ) kaligrafileri bu şekilde ortaya çıkmış.
Hat da ve kaligrafi de güzel yazı yazmak anlamındadır ancak şekil ve estetik itibariyle kaligrafi batı tarzını, hat ise İslami usüllerini içeriyor. Hat sanatında dini içerikler ve motifler kullanılıyor. Taa Osmanlı zamanında şöhreti Osmanlı devleti’nin sınırlarını aşan ve günümüze kadar eserler bırakan hattatlarımız bulunuyordu.
Kaligrafi latince Kallos (güzel) ve Graphos (yazı) kelimelerinin birleşimi ile meydana gelmiştir. Öğrenmesi zor bir sanattır ancak öğrendikten sonra kendinizi yansıtabileceğiniz, kendinizi özel hissettiren bir yazı sanatıdır. Kaligrafi aslında harflerden değil çeşitli estetik çizgilerden,desenlerden oluşur. Öğrenilen belli bir disiplinin içinde her sanatçının kendine özgü bir tarzı oluşabilir. Kaligrafların kendine özgün ve karakteristik eserleri vardır, zaten bu özgünlükler onların eserlerinin değerini belirler.
Kaligrafi Yazısını Nasıl Öğrenirim?
Peki ben nasıl öğrenirim bu kaligrafi sanatını diyorsanız şöyle söyleyelim. Bu işi ancak alanında kendisini kanıtlamış ustaların önderliğinde ve onların belirlediği düzeni ve sırayı takip ederek, en önemlisi de öncelikle çizgileri tanıyarak öğrenebilirsiniz. Öyle internetten iki video izleyerek öğrenebileceğiniz kadar kolay bir iş değil bu, böyle bir şeyi denerseniz yanlış alışkanlıklar yerleşebilir sonrasında öğrenmeniz çok daha güç olur. Bu konuda profesyonel birine başvurduktan sonra evde onun verdiği alıştırmaları yapabilirsiniz illa kendi başıma da bir şeyler yapacağım diyorsanız. Tabi ki tahmin edeceğiniz gibi bu yazıyı yazabilmek için öncelikle özel kaligrafi kağıdı, kalemi ve mürekkebi kullanmanız gerekiyor. Olmazsa olmaz kaidelerin arasında resimlerden de anlayacağınız gibi dik ve yatay çizgilerin paralel olması var.
Türk toplumunda önemli bir yere sahiptir kaligrafi. Diplomalarda, özel belgelerde, davetiyelerde estetik ve hoş bir görüntü elde etmek için genellikle bu yazı kullanılır. Yazı simgelerinin hem anlamlı hem de ahenkli bir biçimde görünmesini sağlayan bu sanat türü modern dünyada da kendisine yer bulabiliyor. Kaligrafide etkileyici sonuçlar elde edebilmek için yeteneğiniz kadar hayal gücünüzü de kullanmanız gerekiyor.
İşte kaligrafiyi sadece uygulamakla kalmayıp ona bambaşka bir yorum getiren ve yaptıklarıyla yeni bir akım başlatan El Seed’i ve neler yaptığını anlatacağız size.
Yeni Bir Akım Kaligrafiti
El Seed Fransa’da Tunus’lu bir ailenin çocuğu olarak doğmuş bu durumdan dolayı sürekli Doğu Batı çatışmasına tanıklık etmiş. Bir gün şahit olduğu bu zıtlığı sentezleyip eşsiz bir sanata çevirmeye karar vermiş.. İslami kültürünün sanatı olan kaligrafi/hat sanatını Batı kültürü’nün grafiti sanatı ile birleştirmiş. Bu yeni tarz ile sokaklarda kaligrafiti adını verdiği görenleri hayran bırakan eserleri yaratmaya başlamış.
İlk eseri için de tabi ki köklerinin bulunduğu Tunus şehrini ve orada bulunan dev bir camii’nin minaresini seçiyor. İmama bu isteğini söyleyince imam’dan gayet olumlu bir tepki alan El Seed hemen işe koyuluyor. Minareye dev bir şekilde Hucurat Suresi’nin 13. ayetini yazıyor. “Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışmanız için sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık” ayetini Jara Camii’nin minaresine Kaligrafiti tarzı ile işleyen El Seed bu çalışmasıyla oldukça ses getiriyor.
Bu harika tasarımı görmek isteyen insanlar Tunus’un ve Dünya’nın dört bir yanından Jara Camii’ne akın etmeye başlıyor. E haliyle El Seed’in ünü bu sayede kıtaları aşmaya başlıyor.
El Seed içeriği genellikle barış ve huzur temalı olan çalışmalarına daha sonra New York, Cidde, Melbourne, Doha, Paris gibi şehirlere de taşıyor. Şimdilerde El Seed’in çalışmaları Louis Vuitton’un meşhur eşarplarına da işleniyormuş. El Seed arapça bilenlerin bile güçlükle anlayabildiği bazı çalışmalarının çevirisini yapmıyormuş. Bunu soranlara cevabı ise ‘Bu bir sanat eseri, dinlediğiniz bir müzikten zevk alabilmek için illa sözlerin anlamını mı bilmeniz gerekiyor?! şeklinde açıklamış.
El Seed bu gördüğünüz çalışmalarıyla TED (Technology, Entertainmentand Design) sahnesinde konuşma yapan sayılı Müslüman’lardan biri oldu.
İşte sanatçının TED için yaptığı konuşmanın videosu;