– Kolyen ne güzelmiş. Nerden aldın?
– Kendim yaptım.
– Vaaaay…
Son zamanlarda kulağımıza çok sık çalınan diyaloglardan biri… Takıp takıştırmanın, aksesuar kullanmanın modası hiç geçmiyor. Sürekli yenilenen, dinamik bir el sanatı ve tasarım konusuna dönüşüyor. Takı meraklıları artık sadece takmak, tüketmek değil – başka birçok alanda da olduğu gibi – tasarlamak ve üretmek de istiyorlar. Ama kafalarda bir sürü soru… İşte biz de sorularınıza cevap bulabileceğiniz bir yazı hazırladık.
Öncelikle şunu kabul etmek gerek; takı tasarımı ve yapımı ince iş. Sabır istiyor. Minicik detaylar, el işçiliği, malzeme arama telaşı, yorgun gözler ve parmaklar, masabaşı mesaisi… Bu listeyi dilediğiniz kadar uzatabilirsiniz. Göz korkutma faslından sonra hala takı tasarımı merakınız sürüyorsa, biraz da keyifli taraflarından bahsedelim.
“Ben bu işe nasıl girişirim?”
Önce ne işe yaradığını bilmeden anlamadan da olsa malzemeleri inceleyerek başlayabilirsin. Gözüne kestirdiğin çok pahalı olmayan birkaç klips, misina, boncuk gibi temel malzemeyi kap ve birşeyler üretmeye çalış. İnternet aleminde bu konuda rehberler, videolar, yazılar deniz derya… Neyi nasıl yapacağını öğrenmek artık hiç zor değil. Bir süre vitrin gezebilirsin mesela. Beğendiğin takıların fotoğraflarını çekerek, aynısını veya bezerini kendi yorumunu da ekleyerek kendin yapmayı deneyebilirsin. Bir süre DIY (Kendin Yap) hobisi olarak takı tasarımıyla aşina olduktan sonra eğer hala “ciddi düşünüyorsan”, o zaman eğitim almanın ve teknikleri öğrenmenin vakti gelmiş demektir.
Eğitim şart!
Takı tasarımı ipe boncuk dizmekten ibaret değil. Bu alanda ustalaşmak istediğinize karar verdiyseniz, önerimiz bir takı kursunun yolunu tutmanız olacak. Çizim teknikleri, bronz döküm, mum modelleme, metal şekillendirme, kaynak, cila, taş mıhlama gibi birçok tekniğin detaylı bir şekilde teorik ve pratiğini kapmanız, bu tekniklere hakim olmanız için deneyimli bir eğitmenden ders almalısınız. Tabi ki, kendi çabanızla da yol katedebilirsiniz ancak bir kursa katılmak hem fikir verici ve verimli olacaktır hem de öğrenme sürecini kısaltacaktır.Temel takı tasarımı eğitimi alıp köşeye çekilmek yok! Farklı teknikler öğrenebileceğiniz, değişik ustalarla çalışabileceğiniz workshopların takipçisi olun. Ayrıca takı tasarımı yarışmalarına da katılabilirsiniz. Tasarımlarınızda özgünlüğü ancak sürekli öğrenerek ve kendinizi geliştirerek sağlayabilirsiniz.
İlham almak da şart
Kendinize özgü ilham kaynakları keşfetmeniz ise takı tasarımının, hatta bunu her uğraş ve hobi için söylemek mümkün – en az eğitim kadar önemli olan bir diğer kısmı. Belki vitrin gezmek, belki tarzını beğendiğiniz insanların takı kutularını karıştırmak, bir kafeye oturup gelene geçene bakmak, kitaplar, internet, malzemeler… Tasarımlarınız için fikir oluşturma aşamasında sizi besleyen kaynakları ancak kendiniz keşfedebilirsiniz, ama size birkaç ipucu verebiliriz tabi… 🙂Bu yaz tatildeyken deniz kenarında çakıl taşlarına alıcı gözüyle bakın. Topladığınız çakıl taşlarına delik açıp cilalayarak tasarımlarınızda kullanabilirsiniz. Hem de her çakıl taşı eşsiz olduğu için, başka kimselerde olmayan takılar üretmiş olursunuz.
Lodosçuluk da takı tasarımına merak saranlar için bir define arama yöntemi. Lodosçular özellikle fırtınalı havalardan sonra denizin taşıyıp kıyıya vurduklarını toplarlar. Çoğunlukla geri dönüştürülebilen lodos ganimetleri arasından zaman zaman kıymetli şeyler de çıkar. Geçen yaz yüzerken düşürdüğünüz kolyenizde rastlamanız mümkün olabilir. Lodosçuluk yaparak tasarımlarınız için ilginç objeler toplayabilir, ufkunuzu genişletebilirsiniz.
Geri dönüşüm de lodosçuluğun evde yapılanı gibidir aslında. Eski gazeteler, yedek anahtarlar, gazoz kapakları, kumaş parçaları ve bunun gibi düşünmeden çöpe atıverdiğimiz pek çok şeyi geri dönüştürüp, takı tasarımlarınızda tekrar kullanarak değerlendirebilirsiniz. Üstelik çevreye de daha az zararımız dokunmuş olur.
Bit pazarları her ne kadar ülkemizde çok yaygın olmasa da, zaman zaman karşımıza çıkıyorlar. Teki kaybolmuş bir küpe, birinin anneannesinden kalma bir broş, vadesini doldurmuş saatler, kırık yüzükler… Tezgahlar dolusu eski takı sizin onları baştan yaratmanız için bekliyor. Kadıköy’deki Antikacılar sokağı, eskileri karıştırmaya hevesli takı meraklılarına önerebileceğimiz adreslerden biri. Fiyatlar zaman zaman uçuk olsa da, Çukurcuma civarı da göz gezdirmeye değer. Tabi ki seyyar eskici arabaları da.
“Yok, ben eski püskü şeylerden ilham alamam” diyorsanız, saray mücevherleri sizi bekliyor. Topkapı Sarayı’ndaki mücevher koleksiyonunu gezerek sultanlar devrindeki modadan nasibinizi alabilir, Muhteşem Yüzyıl dizisiyle yarışacak takılar tasarlayabilirsiniz. Müzelere ve zaman zaman düzenlenen sergilere de göz atmayı unutmayın. Unutmayın ki çoğu Osmanlı hükümdarı aynı zamanda iyi birer kuyum ustasıdır ve mücevherlerini kendileri tasarlayıp üretmişlerdir.
Ustalar demişken, çağdaş mücevher tasarımcılarını unutmamak gerek. Örneğin, Biriz Jewelery’nin kurucusu Avenis Kendir dünyaca ünlü mücevher tasarımları ile bilinen bir usta. Çıraklıktan başlayarak, 10 yaşından beri mücevher dünyasında yer alan Avenis Kendir, İngiliz Kraliçesi’ne bile takılar üretmiş. Her biri bir sanat eseri olan, özellikle mine işi ve değerli taşlar ile bezenen mücevherlerini incelemeniz, fikir sahibi olmanızı ve ilham almanızı sağlayacaktır.
Kapalıçarşı, tabi ki takı dendiğinde ilk akla gelen adreslerden. Vitrin gezmek, atölyelere dalmak, malzeme almak için mutlaka sık sık uğramanız gerek. Çeşit çeşit malzemeler bulabileceğiniz adresler ile ilgili ipuçlarını, Hobilik Alışveriş Membaları yazımızda bulabilirsiniz.
Kendinizi zorlayın. hangi malzemeden takı yapılmaz? Diye kendinize sorun. Cevaplarınızı listeleyin. Şimdi tek tek bu malzemeleri önünüze koyun ve bunlardan bir takı üretin. Sıkıcı bir ödev gibi görünebilir, ama hayalgücünüzün sınırlarını zorlamak yaratıcılığınızı geliştirecektir. Hem de sonuçları beklediğinizden çok daha başarılı olur belki, kim bilir?
Parasal mevzular
İlk seçenek, eski usülle satış yapmak: tezgah. Belediyelerle görüşüp gerekli izinleri alarak (Aman zabıtalara dikkat!) bir tezgah açabilirsiniz. Bir yandan üretir bir yandan da satarsınız. Fikir edinmek için önce takı tezgahında satış yapan kişilerle görüşmenizi öneririz.
“Ben satış yapamam, para hesabı bilmem, müşteriden anlamam” diyenlerdenseniz, ürettiğiniz takıların hali hazırda satış yapan tasarım dükkanlarında veya bijuterilerde satılması için teklifler götürebilirsiniz. Beğendiğiniz ve müşterisi olduğunuz dükkanlardan başlamak mantıklı olacaktır. Takılarınızı atın çantanıza ve dükkanları gezerek vitrinlerinde size yer ayırıp ayıramayacaklarını sorun.
Bir diğer alternatif ise son zamanlarda giderek yaygınlaşan online alışveriş siteleri. Bu sitelere üye olup, tasarladığınız takıların fotoğraflarını sergileyerek ürün satışı yapabilirsiniz. İşte online satış yapabileceğiniz birkaç internet sitesi:
Ayrıca dilerseniz tr.sopsy.com adresinden kendi online alışveriş sitenizi oluşturabilir, ürünlerinizi kendi adresinizden satabilirsiniz.
Kendinizi iyice geliştirdikten sonra, bu becerinizden gelir etmenin bir diğer yolu ise bildiklerinizi diğer meraklılara öğretmekten geçebilir. Özel ders verebilir, kurs düzenleyebilir veya kurslarda eğitmenlik yapabilirsiniz.
Meraklısı İçin’de yayınlanan takı kurslarını incelemek için buraya tıklayın.